استفتائات جالب از امام خامنه ای
فهرست
1. اجاره به شرط قرض
2. ملاک مسافت شرعي: اول شهر مقصد يا نقطه خاص
3. حجيت خبر واحد در موضوعات
4. پاک شدن کف کفش موزائيک
5. فرو بردن غير عمدى آب در حال روزه
6. نگرفتن روزه بهخاطر باردارى و شيردهى
7. افزودن همخانه بدون اجازه صاحبخانه
8. ايام فاطميه (سلام الله عليها)
9.چک
10. عدم اطلاع مشترى از محتواى قرارداد بانكى
11. گوش دادن مرد به تک خوانى زن
1. اجاره به شرط قرض
س1: در بين عموم رايج است كه در هنگام اجاره منزل مقدارى مبلغ تحت عنوان رهن به صاحب خانه مىپردازند و همچنين مقدارى به صورت اجاره پرداخت مىکنند و يا منزل را به صورت رهن كامل اجاره مى كنند.
اولاً: حكم شرعى اين دو نوع معامله را بيان نمائيد.
ثانياً: در صورت عدم صحت اين عمل روش صحيح براى اجاره كردن منزل را بيان نمائيد.
ثالثاً: حكم وضو و نماز در منزلى كه به يكى از دو روش فوق معامله شده است چيست؟
ج) بطور کلّى اجاره به شرط قرض صحيح است (مثلاً اگر صاحب خانه به مستأجر بگويد: “خانهام را به اين مبلغ معيّن به شما اجاره دادم به شرط اينکه فلان مبلغ معيّن به من قرضالحسنه بدهيد” و مستأجر قبول کند، اشکال شرعى ندارد)، مشروط به اين که اجاره به اندازه ای کم نباشد که عرفاً اجاره صدق نکند ولی قرض به شرط اجاره ربا بوده و صحيح نيست.
همچنين اجاره به شرطِ رهنِ کامل (يعنى در قبال دريافت قرض، هيچ مبلغى را از مستأجر طلب نکند) صحيح نمىباشد.
در صورت صحت معامله، وضو و نماز مشکلی ندارد و در صورت بطلان معامله، صحت نماز و وضو متوقف بر اجازه و رضايت ذاتی صاحبخانه میباشد.
2.ملاک مسافت شرعي: اول شهر مقصد يا نقطه خاص
س: شخصی از وطن به مقصد شهری مسافرت می کند که تا اول آن شهر مسافت شرعی نیست لکن تا نقطه ای که مقصود اوست (مثلاً منزل دوستش) مسافت شرعی می باشد، آیا برای محاسبه مسافت شرعی اول شهر ملاک است یا نقطه ای که در آن شهر مقصود فرد می باشد؟
ج) اگر برای نقطه خاصی سفر نکرده بلکه مقصود او خود شهر است، اول شهر ملاک است اما اگر نقطۀ خاصی مد نظر است مثلاً دوستی او را به منزل یا باغی که در داخل همان شهر است دعوت کرده، در محاسبه مسافت، همان نقطه باید در نظر گرفته شود.
3.حجيت خبر واحد در موضوعات
س: نظر شريفتان در مورد حجيت قول عدل واحد و نيز ثقه واحد چيست؟
ج) خبر واحد در موضوعات حجت نيست.
4.پاک شدن کف کفش موزائيک
س: آيا با راه رفتن روى کاشى و موزائيک و سراميک هم پاى نجس پاک مىشود؟
ج) با راه رفتن روى کاشى و سراميک، پاى نجس پاک نمىشود ولى با راه رفتن روى موزائيک ـ با رعايت شرايط ـ پاى نجس پاک مىشود.
5.فرو بردن غير عمدى آب در حال روزه
س: اگر فردی در حال روزه عمداً ـ برای شستشوی دهان يا مضمضه قبل از وضو و يا خنک کردن دهان ـ و با اعتماد به اينکه آب فرو نمیرود آب وارد دهان خود کند، اما بیاختيار آب فرو رود، آيا روزه او باطل است و بايد آن را قضا نمايد؟
ج) در غير وضوی نماز واجب، احتياط اين است که قضا کند.
6.نگرفتن روزه بهخاطر باردارى و شيردهى
س: من ماه رمضان سال۸۸ حامله بودم و روزی ۴ عدد آمپول میزدم و سال بعد نيز فرزندم در ماه رمضان ۵ ماهه بود و نتوانستم روزه بگيرم تکليف روزهای سال ۸۸ من چه میشود؟
ج) در فرض سؤال (که روزه براى فرزند ضرر داشته) براى هر روز كه نتوانستهايد روزه بگيريد، بايد يک مدّ طعام به فقير بدهيد و قضاى روزه را هم بعداً بجا آوريد. و اگر تأخير قضاى روزه ماه رمضان تا ماه رمضان ديگر بر اثر سهلانگارى و بدون عذر شرعى باشد، كفاره تأخير نيز واجب است كه عبارت است از پرداخت يك مدّ طعام به فقير براى هر روزه، ولى اگر به خاطر عذرى باشد كه شرعاً مانع صحّت روزه است، فديه ندارد.
7.افزودن همخانه بدون اجازه صاحبخانه
س: چند دانشجو در آپارتمانی مستقل و اجارهای زندگی میکنند. آنان قصد دارند برای پايينآوردن هزينههای جاری خود يک همخانه جديد را هم به جمع خود اضافه کنند، با توجه به اينکه در صورت اطلاع صاحبخانه، وی با اين امر مخالفت نموده يا مبلغ اجاره را بالا میبرد، آيا ممکن است بدون اطلاع وی چنين کاری را انجام دهند؟
ج) بدون رضايت صاحبخانه، جايز نيست.
8.ايام فاطميه (سلام الله عليها)
س: چه روزهایی به عنوان ایام فاطمیه (سلام الله علیها) رعایت شود؟
ج) مناسب است روز شهادت (13 جمادی الاول و 3 جمادی الثانی) و یکی دو روز قبل و بعد از آن را به عنوان ایام حزن و عزای صدیقه کبری (سلام الله علیها) مراعات کنند.
9.چک
س: آيا فروش چک به مبلغ کمتر به شخص ثالث مطلقاً صحيح نيست و يا اينکه اگر مقصود از فروش چک خريد و فروش دين باشد آنگونه که امروزه در بانک ها رايج است اشکال ندارد؟
ج) فروش چک مدت دار به ديگرى به کمتر يا بيشتر از مبلغ مندرج در چک، جايز است و اشکال ندارد آنچه اشکال دارد و جايز نيست اين است که مبلغى از کسى قرض بگيرد و در برابر آن چک مدت دار به مبلغ بيشتر از مبلغ قرض به او بدهد. اين عمل، قرض ربوى است و حرام است، اگرچه بعيد نيست اصل قرض صحيح باشد.
10.عدم اطلاع مشترى از محتواى قرارداد بانكى
س: اگر مشتری در هنگام امضای قرارداد با بانک به دقت متن قرارداد را نخواند و بعضاً از نوع قرارداد و از شرايط آن و مصالحهی درج شده در متن آن آگاهی نداشته باشد، خواهشمند است به سؤالات زير پاسخ فرماييد:
الف) آيا بر اين قرارداد، حکم صحّت بار میشود و يا قراردادی صوری و فاسد است؟
ب) آيا اخذ مبلغ قرارداد در اين چارچوب حرام و پرداخت مازاد ربا است؟
ج ) اگر مشتری اين مبالغ را از بانک دريافت و با آن کالايی را خريداری نمايد و بعد بانک به آن معامله رضايت دهد، آيا بانک میتواند پس از تمليک، آن کالا را به صورت فروش اقساطی که در بردارنده سود برای بانک است، به متقاضی واگذار نمايد؟
ج) بهطور کلى طرف قرارداد بايد به مضمون قرارداد ولو اجمالاً مطلع باشد و هنگام معامله قصد جدّى آن را داشته باشد و الا معامله صحيح نيست مگر اينکه بعد از اطلاع آن را امضا نمايد.
11. گوش دادن مرد به تک خوانى زن
س: آيا مرد مىتواند به تک خوانى زن گوش دهد؟
ج) گوش دادن به خوانندگى زن که غالباً مشتمل بر مفسده است، جائز نيست.